مالیات تکلیفی چیست

در این مقاله قصد داریم که درباره مالیات تکلیفی و موضوعات حول محور آن مانند: انواع مالیات های تکلیفی و جریمه مربوطه در صورت عدم پرداخت آن و امن ترین روش برای پرداخت مالیات را مورد بررسی قرار دهیم.

نکته: در صورتی که نیازمند قرار گرفتن آموزش خاص و یا مطلبی به صورت رایگان در حوزه های حسابداری و کامپیوتر هستید آن را در قسمت نظرات همین صفحه وارد کنید.

مالیات چیست

در کوتاه ترین و ساده ترین بیان، مالیات را به مبلغی می گویند که هر دولت برای تامین بخشی از هزینه های خود از اشخاصی که در فیلتر مالیات دادن هستند دریافت می گردد.

از مهمترین فوایدی که مالیات برای دولت ها به ارمغان می آورد، عدم تکیه کردن بر درآمد های نفتی یک کشور است که این نوع درآمد از درآمدهای ناپایدارو ثبات یک کشور است.

اگر میخواهید حسابداری مالیاتی را از پایه شروع کنید و از این طریق کسب درآمد داشته باشید پیشنهاد میکنیم آموزش مالیات آموزشگاه اریا تهران را از دست ندهید.

مالیات

مالیات تکلیفی چیست

در لغت، مالیات تکلیفی به معنای انجام یک وظیفه و یا تکلیف است، و هدف از مالیات تکلیفی پرداخت مالیاتی است که انجام آن بر عهده شخص و افراد معینی در کشور است. بر طبق قانون تمامی افرادی که داخل این لیست هستند باید قبل از پرداخت هر مبلغی به اشخاص ثالث، با توجه به وجهی که انتقال می یابد و نیز با توجه به قانون مذکور، مبلغ مالیات را از مبلغ اصلی انتقال یافته شده کم کند و در زمانی که مشخص شده است به حساب سازمان امور مالیاتی واریز کند.

پس در مالیات تکلیفی عملا سه  نوع شخص وجود دارند، کارفرما ( یعنی فردی که باید پرداخت مالیات را انجام دهد)، مالیات و اشخاص ثالث. در ادامه مفهوم مالیات تکلیفی را به طور ساده تر بیان می کنیم.

تمامی افراد چه حقیقی و چه حقوقی  به نوبه خود تکلیف دارند که پرداخت مالیات را انجام دهند. اما این بدان معنی نیست که همه افراد در حال پرداختن مالیات هستند. مالیات تکلیفی از روش های اخذ مالیات است که استفاده از واژه ” تکلیفی” در آن ، بسیاری از مردم را برای درک کردنش به گمراهی می کشاند. در ادامه خواهید فهمید که مالیات تکلیفی دقیقا به چه نوع مالیاتی می گویند.

مالیات تکلیفی و به انگلیسی (Withholding taxes) و به صورت مخفف WHT  به مالیاتی گفته می شود که وظیفه پرداخت کردن آن به سازمان امور مالیاتی بر گردن فرد دیگری غیر از فرد پرداخت کننده آن است.

برای مثال مالیاتی که برای حقوق باید پرداخت شود نوعی مالیات تکلیفی است که از حقوق کارگر ها کسر می شود اما توسط کارفرما به سازمان امور مالیاتی پرداخت می شود. این مثال به طور کامل شما را با مالیات تکلیفی آشنا می کند، اما روش های اخذ این مالیات، انواع مختلفی دارد که در ادامه به توضیح آن خواهیم پرداخت.

پیشنهاد ویژه: آموزشگاه آریا تهران بهترین آموزشگاه حسابداری در تهران با به کار گیری با تجربه ترین و مجرب ترین اساتید حسابداری

انواع مالیات تکلفی

مالیات های تکلیفی در انواع مختلف می باشند که در این قسمت سعی کرده‌ایم انواع مالیاتهای تکلیفی را به صورت مجزا برای شما توضیح دهیم.

  1. مالیات بر درآمد حقوق
  2. مالیات بر درآمد اجاره املاک
  3. مالیات بر درآمد حق‌الوکاله
  4. مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی و حقوقی خارج از ایران
  5. مالیات بر نقل‌وانتقال سهام
  • مالیات تکلیفی حقوق

همان طور که اشاره شد مالیات تکلیفی مالیاتی است که شخص مشمول مالیات ملزم به پرداخت آن نیست و شخص دیگری باید پرداخت این مالیات را برعهده بگیرد برای مثال مالیات تکلیفی حقوق یکی از ملموس ترین مثال های مالیات تکلیفی می باشد.

مالیات تکلیفی حقوق مالیاتی است که کارفرما باید درصدی از حقوق کارکنان خود را کسر کرده و این میزان از کسری حقوق را به سازمان مالیاتی کشور به عنوان مالیات حقوق پرداخت نماید. در واقع مالیات تکلیفی حقوق بر عهده کارکنان می باشد ولی این کارفرما است که موظف به پرداخت آن می باشد و باید آن را از حقوق کارکنان کسر نماید. مالیات تکلیفی حقوق به عنوان یک واسطه عمل می کند که مالیات را از شخص مشمول دریافت و به اداره مالیات پرداخت می‌کند.

  • مالیات تکلیفی اجاره املاک

یکی دیگر از انواع مالیات تکلیفی که در این مقاله به آن اشاره می کنیم مالیات تکلیفی اجاره املاک می باشد که این مالیات از جمله مالیات‌های مستقیم و مهم می باشد.

دریافت مالیات تکلیفی اجاره املاک به این صورت می باشد که در صورتی که شخص از اجاره ملک خود درآمدی داشته باشد در صورتی که ملک را به یک شخص حقیقی اجاره داده باشد باید مالیات اجاره را خود پرداخت نماید.

در صورتی که اجاره ملک به شخص حقوقی صورت گرفته باشد مالیات تکلیفی اجاره ملک بر عهده شخص حقوقی مستاجر میباشد و او باید مبلغ تعیین شده برای مالیات را از اجاره کسر نموده و به اداره مالیات پرداخت نماید.

به طور کلی می توان گفت اگر مستاجر شخص حقوقی باشد مالیات تکلیفی دریافت می شود که همان شخص حقوقی ملزم به پرداخت آن است اما در صورتی که مستاجر شخص حقیقی باشد مالیات تکلیفی در این مورد معنا پیدا نمی کند و مالک ملزم به پرداخت مالیات از درآمد اجاره املاک خود خواهد بود.

  • مالیات تکلیفی مضاربه

مالیات تکلیفی مضاربه از دیگر انواع مالیات تکلیفی می باشد این مالیات مربوط به وام های بانکی و راه اندازی مشاغل تجاری می باشد و به صورت خاصی محاسبه می گردد.

در صورتی که یکی از طرفین معامله سرمایه‌گذار و طرف دیگر متعهد به انجام فعالیت اقتصادی باشد سود حاصل از تجارت بین طرفین تقسیم می گردد و انجام دهنده فعالیت اقتصادی موظف است سودی را به عنوان سود حاصل به سرمایه گذار پرداخت کند.

درآمد حاصل از فعالیت تجاری مشمول مالیات می باشد که شخص انجام دهنده فعالیت تجاری مکلف به پرداخت مالیات می باشد که به آن مالیات تکلیفی مضاربه می گویند.

فرد انجام دهنده فعالیت اقتصادی باید درصدی از سود مضاربه را به عنوان مالیات تکلیفی مضاربه به سازمان مالیاتی کشور پرداخت نمایند که سرمایه گذار ملزم به پرداخت مالیات نخواهد بود.

البته این بدان معنا است که سرمایه گذار هنگام پرداخت سود باید میزان مالیاتی را که باید از عملیات تجاری پرداخت کنند راک سرکرده و به انجام دهنده فعالیت اقتصادی این مبلغ را پرداخت کند تا او آن را به سازمان مالیات به عنوان مالیات تکلیفی مضاربه بپردازد.

  • مالیات تکلیفی حق الوکاله

یکی دیگر از انواع مالیات های تکلیفی مالیات تکلیفی حق الوکاله می باشد که مختص وکلا است و آنها موظف به پرداخت این مالیات می باشند. وکیل با موکل خود در مورد یک مسئله حقوقی و قبول یک پرونده به توافق برسند قراردادی بین آنها وضع می گردد که باید وکیل میزانی از این مبلغ قرارداد با موکل خود را به عنوان مالیات تکلیفی حق الوکاله به سازمان مالیات کشور پرداخت کند.

 در صورتی که موکل طرف قرارداد شخص حقوقی و یا شرکت و موسسه باشد او ملزم به پرداخت مالیات تکلیفی حق الوکاله خواهد بود و باید درصدی از حق الوکاله را که قرار است به وکیل پرداخت کند را کسب کرده و به عنوان مالیات به سازمان امور مالیاتی پرداخت کند.

در صورتی که مالیات تکلیفی حق الوکاله در موعد مقرر پرداخت نشود وکیل مشمول ۲۰ درصد جریمه خواهد شد.

  • مالیات تکلیفی بیمه

تعدادی از شرکت های بیمه خارجی هستند که با شرکت‌های بیمه داخلی فعالیت می‌کنند که آنها نیز ملزم به پرداخت مالیات می باشند. برای این شرکت‌های بیمه خارجی ۲ درصد از حق بیمه ای که از ایرانیان دریافت می کنند به عنوان مالیات در نظر گرفته شده است که باید این مالیات بعد از گذشت یک ماه به حساب سازمان مالیات کشور به عنوان مالیات تکلیفی بیمه واریز گردد.

  • مالیات تکلیفی جابجایی سهام

از دیگر انواع مالیات تکلیفی که در این مقاله به آن اشاره می کنیم مالیات تکلیفی جابجایی سهام می باشد که به آن معنا است که در زمان جابجایی و نقل و انتقال سهام مالیات تکلیفی به آن تعلق می گیرد که شخص انتقال‌دهنده ملزم به پرداخت این مالیات می باشد. بر اساس قوانین مالیاتی ۴ درصد ارزش کل سهام منتقل شده باید به عنوان مالیات پرداخت گردد

  • مالیات تکلیفی پزشکان

تکلیفی پزشکان در سال ۹۸ به تصویب رسید که بر اساس این قانون تمامی مراکز درمانی مانند درمانگاه ها و بیمارستان ها و مطب های پزشکی که به صورت خصوصی و دولتی مشغول به کار هستند باید ۱۰ درصد از حقوق پزشکان را از دستمزد دریافتی آنها کم نمایند و آن را به عنوان مالیات تکلیفی پزشکان به حساب سازمان مالیاتی کشور واریز کنند.

یکی از شاخه های دیگر حسابداری که طرفداران زیادی دارد حسابداری مالیاتی است که رد این راستا پیشنهاد میکنیم مقاله حسابداری مالیاتی چیست را مطالعه کنید و با صفر تا صد این شاخه پرطرفدار حسابداری آشنا شوید.

نحوه محاسبه مالیات تکلیفی

قانونگذار برای مالیات تکلیفی تمام جوانب را سنجیده و تدابیر مختلفی را اندیشیده است و برای هر یک از اقشار مودیان با توجه به فعالیت اقتصادی شان قوانینی را وضع کرده است که آنها مکلف به پرداخت مالیات باشند. نحوه محاسبه مالیات تکلیفی برای اقشار مختلف با توجه به حوزه فعالیت اقتصادی و نوع کسب و کار شرایط خاصی دارد.

 برای آن که در محاسبه مالیات تکلیفی اشتباهی نکنید و برای حفظ منافع سازمان قدم مثبتی بر دارید می توانید از مشاوران مالیاتی در این حوزه کمک بگیرید تا با راهکارهای قانونی میزان مالیات خود را به حداقل کاهش می توانید برای اطلاعات بیشتر مقاله  را مطالعه کنید.

بخشودگی جرایم مالیات های تکلیفی

در صورتی که مشمولین پرداخت مالیات های تکلیفی در زمان معین شده و بر اساس شرایطی که برای تسهیلات آنها قرار داده شده است اقدام به پرداخت مالیات تکلیفی خود نکند مشمول جریمه خواهند شد اما در صورتیکه مودیان به وظایف خود در برابر سازمان امور مالیاتی عمل کنند می توانند از تسهیلاتی برخوردار شوند.

یکی از شرایطی که می توان از بخشودگی جرایم مالیات های تکلیفی برخوردار شد تسلیم اظهارنامه و ترازنامه و حساب سود و زیان در زمان مقرر به سازمان امور مالیاتی می باشد.

پرداخت کننده های مالیات در صورتی که در زمان مقرر برگ مطالبه مالیات های تکلیفی را تسلیم کنند و پرداخت مالیات آنها در زمان مقرر صورت گیرد می‌توانند بر اساس تبصره یک ماده ۱۹۰ قانون مالیات شامل تسهیلات گردند.

 در صورت درخواست ترتیب پرداخت از پرداخت کننده و صدور دستور ثبت و تهیه قبض مالیاتی می توان تا حدود ۸۰ درصد جرایم برای پرداخت کننده به عنوان تسهیلات کسر گردد.

جرائم عدم پرداخت مالیات تکلیفی

تا اینجا متوجه شدید که برخی از افراد موظف به پرداخت مالیات تکلیفی به سازمان امور مالیاتی هستند.

و اما میرسیم به جریمه، آیا عدم پرداخت مالیات تکلیفی جریمه ای نیز دارد؟ بله دارد، پیش‌فرض قانون در موارد عدم پرداخت مالیات تکلیفی، عدم پرداخت آن توسط فرد واسط است.

در واقع فرقی ندارد که شما مالیات تکلیفی را از مودی دریافت کرده باشید یا خیر، در هر دو صورت هنگامی که شما مالیات خود را به سازمان امور مالیاتی پرداخت نکرده باشید مقصر حساب میشوید و همچنین مشمول به پرداخته جریمه خواهید بود.

و اما سازمان امور مالیاتی برای افرادی که در پرداخت خود دیرکرد دارند، و یا نسبت به پرداخت آن هیچ اقدامی نکرده اند جریمه ای در نظر گرفته است.

به طول مثال عدم پرداخت به موقع مالیات تکلیفی، شامل جریمه ای معادل ۱ – درصد از میزان مالیات پرداخت نشده است و شما موظف به پرداخت آن به سازمان امور مالیاتی هستید، و به علاوه این موضوع، به ازای هر ماه دیرکرد ۲٫۵ درصد به این میزان افزوده می شود، همانطور که میدانید، این درصد ها با توجه به ارقام بالا، مبلغ قابل توجهی خواند بود، پس در پرداخت مالیات به سازمان امور مالیاتی دریغ نکنید و مبلغ معین شده را در زمان معین و تعیین شده پرداخت کنید

علاوه بر جریمه مالیاتی، در صورتی که سازمان امور مالیاتی از فرد شکایت کند، ممکن است فرد خاطی به مجازات درجه ششم که شامل ۶ ماه تا ۲ سال حبس تعزیری و بسیاری از چیز های دیگر محکوم شود. پس نسبت به پرداخت مالیات های خود جدی تر باشید.

پیشنهاد ویژه: آموزش حسابداری از پایه تا پیشرفته در آموزشگاه آریا تهران، بهترین آموزشگاه حسابداری در تهران، و ارائه مدرک فنی و حرفه ای حسابداری در کمترین زمان

بهترین روش پرداخت مالیات تکلیفی

همانطور که تا به اینجا متوجه شدید، با اندکی غفلت در پرداخت مالیات خود موظف به پرداخت هزینه سنگین و یا حتی حبس می شوید.

اما موضوع بعدی مطمئن ترین روش پرداخت مالیات تکلیفی است، با استفاده از مشاور مالیاتی شما می توانید امن ترین روش پرداخت را برای خودتان هموار کنید.

جریمه مالیاتی

مالیات تکلیفی پیمانکاری 

پیمانکار به فردی می گویند که کارفرما با توجه به قراردادی که با او بسته است منعقد می کند که خدماتی را از وی دریافت می کند و به ازای وظیفه خود در قبال کارفرما، مبلغی را به عنوان حق الزحمه دریافت می کند.

پیمانکار با توجه به توضیحات پیش تر نقش شخص ثالث را ایفا می کند و کارفرما نیز موظف است قبل از هر پرداختی به پیمانکار درصدی مشخص را کسر و به حساب سازمان امور مالیاتی واریز کند. و با توجه به این موضوع متوجه خواهیم شد که وظیفه دریافت و پرداخت مالیات به عهده کارفرما بوده و پیمانکار هیچ نقش موثری در آن ندارد.

نکته مهم: ( این نوع مالیات ها با توجه به ماده ۱۰۴ قانون، مالیات مستقیم به حساب می آید که به میزان ۵% ناخالص دریافتی پیمانکار بوده و در اصلاحیه جدید که صورت گرفته این درصد به ۳% تغییر و کاهش پیدا کرده است.

پیشنهاد ویژه: برای شرکت در دوره حسابداری با همکاران ما در آموزشگاه آریا تهران تماس بگیرید

سخن آخر 

دولت ها برای اینکه درآمد های خود را فقط از حوزه فروش فراورده های نفتی محدود نکنند  از مردمی که موظف به پرداخت مالیات هستند هزینه ای کسر می کند که این هزینه با توجه به موضوع و مبلغ آن تفاوت پیدا می کند. مالیات تکلیفی یکی از انواع این مالیاتها است که در بالا به طور کامل توضیح داده شده است. شما در این مقاله متوجه شدید مالیات تکلیفی چیست وبا انواع مالیات تکلیفی و نحوه محاسبه آن آشنا شدید.

امیدواریم که این مقاله به طور کامل و جامع شما را مطلع کرده باشد.

سوالات متداول

مالیات تکلیفی چیست؟

مالیات تکلیفی مالیاتی است که فردی مشمول پرداخت مالیات تکلیفی است اما شخص دیگری موظف به پرداخت این مالیات است مانند مالیات حقوق که کارکنان مشمول ئرداخت آن هستند ولی از حقوق شان توسط کارفرما کسر میشود و به اداره مالیات پرداخت میگردد

نحوه محاسبه مالیات تکلیفی چگونه است؟

مالیات تکلیفی انواع مختلفی دارد که در مقاله آن ها را بررسی کرده ایم و برای هر گروه و قشر کاری بر اساس نوع فعالیت اقتصادی شان میزان مالیات تکلیفی متغیر خواهد بود.