سیستم عامل چیست

سیستم عامل که با حروف اختصاری OS نمایش داده می شود یک نرم افزار و برنامه بزرگ و اصلی است که وظیفه مدیریت کردن سایر نرم افزار هایی را دارد که در کامپیوتر با آن کار می کنیم.

در واقع تعریف سیستم عامل، رابط اصلی بین سخت افزار ها و نرم افزار ها است. برای آشنایی بهتر با این مفاهیم بهتر است پیش از ادامه این مقاله، مقاله های کامپیوتر چیست و معرفی قطعات سخت افزاری کامپیوتر را مطالعه فرمایید تا درک بهتری نسبت به ادامه مقاله داشته باشید.

در مقاله سیستم عامل کامپیوتر چیست شما با تعریف سیستم عامل به زبان ساده، شما با تاریخچه سیستم عامل، انواع سیستم عامل ها و معروف ترین سیستم عامل ها آشنا خواهید شد و همچنین پس از مطالعه آن می توانید بگویید که تعریف سیستم عامل چیست و انواع آن را نام ببرید.

وظایف سیستم عامل چیست؟

همان طور که گفته شد، سیستم عامل یک نرم افزار روی سیستم و دستگاه است که وظیفه دارد برنامه های دیگر روی دستگاه را مدیریت کند.

در واقع سیستم عامل ها نرم افزار ها و سخت افزار های روی دستگاه را به یک دیگر متصل می کنند و اگر رایانه سیستم عامل نداشته باشد هیچ برنامه دیگری نیز روی آن کار نخواهد کرد. سیستم عامل، چیزی است که باعث می شود با حرکت دادن موس، نشانگر روی صفحه نمایش تکان بخورد و دستگاه های ورودی و خروجی با هماهنگی یک دیگر کار کنند.

اگر بخواهیم به صورت کلی بگوییم که اهداف سیستم عامل چیست باید به موارد زیر اشاره کنیم:

• استفاده بهینه از منابع و جلوگیری از به هدر رفتن آن ها
• تخصیص و آزاد سازی منابع
• اداره صف ها و زمان بندی استفاده از منابع
• حساب داری میزان استفاده از منابع
• ایجاد امنیت
• ایجاد، حذف و مدیریت فرایند ها
• ایجاد مکانیزم های ارتباط بین فرایند ها و همگام سازی آن ها
• مدیریت فایل ها و پوشه ها
• مدیریت حافظه های اصلی و جانبی
• برقراری امکان دسترسی چند تایی و اجرای هم روند فرایند ها
• به اشتراک گذاری منابع
• تعیین راهکار هایی برای اداره بن بست ها
• جلوگیری از شرایط رقابتی و تداخل یا در هم قفل شدن فرایند ها

اگر در حال جمع آوری تحقیق در مورد انواع سیستم عامل ها هستید به شما پیشنهاد می کنیم PDF سیستم عامل چیست که به زودی در انتهای این مقاله قرار داده می شود را مطالعه فرمایید.

تاریخچه سیستم عامل

اولین سیستم عامل کامپیوتر که ساده ترین کامپیوتر نیز بود، در ال ۱۹۵۶ مورد استفاده قرار گرفت. GM-NAA I/O نام داشت که  بخش تحقیقات شرکت جنرال موتورز برای IBM ۷۰۴ موفق به ساخت آن شد. پیش از آن بشر نمی دانست که سیستم عامل چگونه ساخته می شود.

این تاریخ متعلق به زمانی است که کامپیوتر ها به هیچ عنوان کاربرد شخصی نداشتند. شما می توانید در مقاله تاریخچه کامپیوتر مطاب بیش تری در این باره بخوانید.

کار کردن با سیستم عامل های قدیمی برخلاف سیستم عامل های جدید بسیار سخت بود و کاربرد باید کار ها را با کمک رابط خط فرمان که نیاز به دستورات داشت انجام می داد.

انواع سیستم عامل

اگر بخواهیم به تحقیق در مورد انواع سیستم عامل ها بپردازیم، در لیست سیستم عامل ها به اسم های بسیار زیادی بر می خوریم که البته، هر کدام برای پلتفرم های مختلفی کاربرد دارند. به زودی PDF انواع سیستم عامل ها در این مقاله قرار داده می شود اما در یک دسته بندی کلی، می توان سیتم عامل ها را به شکل های زیر طبقه بندی کرد:

سیستم عامل بی درنگ و یا Realtime Operating System

این سیستم عامل ها که به فارسی به سیستم عامل های زمان واقعی نیز شناخته می شوند جزو سیستم عامل های مولتی تسک یا چند کاربردی محسوب می شوند که معمولا در فعالیت هایی که اجرا شدن در زمان مشخص در آن ها پر اهمیت باشد به کار برده می شوند. این سیستم عامل ها در فعالیت های حساس و مهمی مانند سامانه های پرتاب موشک فضایی و سیستم های کنترل آزمایشگاهی مورد استفاده قرار می گیرند.

در واقع سیستم عامل بی درنگ و یا بلادرنگ برای اجرای سریع واکنش ها هستند.

برای ذخیره اطلاعات سیستم عامل ها ی بی درنگ از حافظه ROM استفاده می شود و معمولا نیازی به حافظه جانبی وجود ندارد. چرا که سرعت انتقال اطلاعات از حافظه جانبی به سیستم عامل، نسبت به حافظه داخلی بیش تر است و موجب تاخیر اجرای دستورات می شود.

البته در برخی از سیستم ها بلافاصله پس از ارسال دستور باید انجام گیرد که به آن ها سیستم عامل بی درنگ سخت می گویند و در برخی از سیستم عامل ها اجرای بلافاصله دستورات دارای اهمیتی کم تر است که به آن ها سیستم عامل بی درنگ نرم گفته می شود.

سیستم عامل سرور

این سیستم عامل ها میزبان و هاست محتوای سایت های اینترنتی هستند.

از سیستم عامل های سرور می توان به سیستم عامل لینوکس، سیستم عامل ویندوز و Free BSD اشاره کرد.

سیستم عامل توضیع شده یا Distributed System

اجرا شدن سیستم عامل های توضیع شده در یک محیط شبکه ای است. این سیستم عامل ها پل ارتباطی و تجمیع کننده سیستم هایی هستند که در شبکه های مختلف وجود دارند و حتی از نظر فیزیک نیز جدا هستند. در واقع این سیستم عامل باعث می شود این سیستم ها به گونه ای کار کننده که انگار همه روی یک کامپیوتر باشند.

سیستم عامل های چند وظیفه ای یا مولتی تسکینگ ( Multitasking )

این سیستم عامل ها برنامه هایی که در حال اجرا شدن هستند را به چند بخش یا چند نخ دسته بندی می کنند که بتوانند به صورت همزمان اجرا شوند.

نرم افزار هایی که باید چندین وظیفه که از یک دیگر مجزا هستند را انجام دهند به صورت چند نخی نوشته می شوند.

( نخ، کوچکترین واحد پردازش است. Threads یا نخ دارای یک هدف است و مجموعه ای از نخ ها در کنار یک دیگر یک پردازش کلی را انجام می دهند.

به طور مثال: سیستم عامل DOS و یا Microsoft Disk Operating System یک سیستم عامل برای سیستم های شخصی است که از جانب شرکت مایکروسافت و بر مبنای معماری سخت افزاری X86 توسعه یافته است. داس مخصوص کامپیوتر های IBM است که در دهه ۱۹۸۰ مطرح بوده اند. این سیستم عامل ها به تدریج کنار رفتند و جای خود را به سیستم عامل های جدید برای کامپیوتر دادند.

سیستم عامل های چند پردازنده ای و یا Multiprocessing Operating System

برخی کامپیوتر ها به جای یک پردازنده چند پردازنده دارند که در نتیجه، سیستم عامل آن ها نیز باید خاص تر از کامپیوتر های تک پردازنده ای باشد. سیستم عامل های چند پردازنده ای می توانند چندین نخ را به شکل همزمان روی کامپیوتر ها اجرا نمایند. در واقع تفاوتی که سیستم عامل های چند پردازنده ای با سیستم عامل های چند وظیفه ای دارند این است که در سیستم عامل های مولتی تسک یا چند وظیفه ای، چند نخ روی یک پردازنده اجرا شده و در سیستم عامل های مولتی پراسس چند نخ روی چند پردازنده اجرا می گردد.

این موضوع باعث می شود که توان عملیاتی سیستم عامل های چند پردازنده ای بیش تر شود و به علاوه هزینه ها نیز کم تر شود.

سیستم عامل های چند کاربره

سیستم عامل های چند کاربره مخصوص دسترسی افراد مختلف به صورت همزمان است. این سیستم ها منابع مختلفی که در یک کامپیوتر قرار دارند را به صورت همزمان در اختیار چند کاربر قرار می دهند و وب سرور ها نوعی از این دسته سیستم عامل ها هستند.

سیستم عامل شبکه و یا Network Operating System

این سیستم عامل مخصوص پشتیبانی از شبکه است که یک شبکه و ترافیک و لاین پیام های روی آن و همچنین کنترل دسترسی چندین کاربر به یک منبع روی یک شبکه را مدیرت می کند.

لیست برخی از انواع سیستم عامل های شبکه در زیر آمده است:

• IBM AIX
• Sun Solaris
• Plan 9 From Bell Labs
• Inferno
• Windows 2000 Data Center Server
• Windows 2000 Advanced Server
• Windows 2000 Server
• Windows 2003 Server
• Windows 2008 Server
• Novell NetWare
• Red Hat Linux

انواع سیستم عامل های کامپیوتر

همان طور که از نام این سیستم عامل ها پیداست فقط روی کامپیوتر ها و رایانه ها قابل اجرا هستند.

• سیستم عامل ویندوز ( که محبوب ترین سیستم عامل نیز هست )
• سیستم عامل لینوکس، سیستم عامل OSX ( تنها سیستم عامل مک بوک )
• سیستم عامل ابونتو ( نوعی از سیستم عامل لینوکس )

از جمله سیستم عامل هایی هستند که مخصوص کامپیوتر می باشند.

انواع سیستم عامل گوشی

• سیستم عامل اندروید
• سیستم عامل IOS
• سیستم عامل هارمونی

انواع سیستم عامل های موبایل نسبت به سیستم عامل های کامپیوتر کم تر هستند. سیستم عامل اندروید برای اکثر تبلت ها و گوشی ها کاربرد دارد و سیستم عامل IOS نیز تنها سیتم عاملی است که روی محصولات شرکت اپل نصب می گردد. البته، شرکت هواوی به تازگی سیستم عامل هارمونی را برای گوشی های خود وارد بازار کرده است.

پیشنهاد ویژه: برای یادگیری برنامه نویسی موبایل می توانید از دوره آموزش برنامه نویسی اندروید شروع کنید.

نسخه سیستم عامل چیست؟

سیستم عامل ها نیز مانند سایر برنامه های کامپیوتر ها، در حال پیشرفت و توسعه هستند و با پیشرفت تکنولوژی، سیستم عامل ها نیز به طور مداوم تغییر و تحول پیدا کرده اند و نسخه های متعددی از آن ها روانه بازار شده است.

جمع بندی:

در این مقاله با مفاهیم سیستم عامل و تمام آن چه لازم بود درباره سیستم عامل بدانید آشنا شدید. در صورتی که به مطالب این مقاله علاقمند بودید به شما پیشنهاد می کنیم مقاله اجزای کامپیوتر را نیز مطالعه فرمایید.

سوالات متداول در مورد سیستم عامل: