مالیات بر ارزش افزوده یکی از انواع مالیات های غیر مستقیم کشور است که به دلیل ارزش افزوده ایجاد شده در فرایند تولید کالاها و خدمات به صورت مرحله ای وضع می شود و در نهایت به صورت غیر مستقیم از خریداران یا مصرف کنندگان آن کالاها یا خدمات اخذ می شود. در این مقاله قصد داریم تعریف مالیات بر ارزش افزوده به زبان ساده توضیح دهیم و این موضوع را بررسی کنیم که ارزش افزوده شامل چه مواردی است.
اگر میخواهید حسابداری را از پایه شروع کنید و از این طریق کسب درآمد داشته باشید پیشنهاد می کنیم آموزش مالیات آموزشگاه آریا تهران را از دست ندهید. این دوره ویژه با قیمت مناسب همراه با مدرک فنی حرفه ای و پشتیبانی ۲۴ ساعته برگزار می شود.
جهت کسب اطلاعات بیشتر و دریافت مشاوره رایگان، همین حالا با شماره ۰۲۱۹۱۰۹۸۵۰۰ تماس بگیرید تا مشاوران ما جهت ثبت نام و شرکت در دوره مورد نظر، شما را به صورت رایگان راهنمایی کنند.
آنچه در این پست می خوانید :
- مالیات بر ارزش افزوده چیست
- قانون مالیات بر ارزش افزوده ۱۴۰۴
- جدول مالیات بر ارزش افزوده
- اظهارنامه ارزش افزوده
- پرداخت مالیات بر ارزش افزوده
- جریمه عدم پرداخت مالیات بر ارزش افزوده
- چه کسانی مشمول مالیات بر ارزش افزوده نیستند
- کالاهای مشمول مالیات بر ارزش افزوده
- کالاهای غیر مشمول مالیات بر ارزش افزوده
- اصناف مشمول مالیات بر ارزش افزوده
- سوالات متداول
مالیات بر ارزش افزوده چیست
در پاسخ به سوال ارزش افزوده چیست می توان گفت ارزش افزوده همان میزان ارزشی است که یک تولیدکننده یا ارائه دهنده خدمت در هر مرحله از تولید یا توزیع به کالا یا خدمت اضافه می کند. برای مثال، وقتی یک کارخانه فولاد را به خودرو تبدیل کند، ارزش خودرو نسبت به مواد اولیه فولاد بیشتر است و این اختلاف، ارزش افزوده ای است که کارخانه ایجاد کرده است.
مالیات بر ارزش افزوده به انگلیسی به صورت مخفف VAT گفته می شود. مالیات بر ارزش افزوده نوعی مالیات غیرمستقیم است که بر تفاوت ارزش کالاها و خدمات در مراحل مختلف زنجیره تولید تا مصرف نهایی طبق قوانین مالیاتی در ایران، وضع می شود. به زبان ساده، هر زمان که کالایی تولید یا خدمتی ارائه می شود و به مرحله بعدی در زنجیره اقتصادی منتقل می شود، مالیات بر ارزش افزوده فقط روی ارزش افزوده ان مرحله محاسبه می شود.
به این ترتیب، هر تولیدکننده یا عرضه کننده خدمت موظف است مبلغ مشخصی را به عنوان مالیات از مشتری دریافت و به دولت پرداخت کند. در نهایت، این مالیات به طور کامل توسط مصرف کننده نهایی پرداخته می شود چون تولیدکنندگان و فروشندگان فقط نقش واسطه در دریافت و پرداخت آن دارند. لازم به ذکر است که برای پرداخت هر نوع مالیات، نیاز به کد مالیاتی دارید. اگر نمی دانید چگونه باید این کد را دریافت کنید، پیشنهاد می کنیم مقاله آموزش دریافت کد مالیاتی را مطالعه کنید.
در پاسخ به سوال مالیات بر ارزش افزوده از چه سالی شروع شد می توان گفت این نوع مالیات از سال ۱۳۸۷ به صورت آزمایشی اجرا شد و پس از چندین مرحله اصلاح و بازنگری به اجرا درآمد. بر اساس این قانون، تمامی اشخاص حقیقی و حقوقی که به تولید، صادرات، واردات و ارائه خدمات اشتغال دارند و گردش مالی آنها از حد مشخصی بیشتر است مشمول پرداخت مالیات بر ارزش افزوده می شوند.
پیشنهاد ویژه: آموزشگاه آریا تهران یکی از بهترین آموزشگاه حسابداری در تهران می باشد که تمام دوره های حسابداری را به صورت پروژه محور همراه با مدرک فنی حرفه ای برگزار می کند. برای آشنایی با نحوه تدریس اساتید این آموزشگاه می توانید فیلم های آموزشی رایگان صفحه آموزش رایگان حسابداری آریا تهران را مشاهده کنید.
قانون مالیات بر ارزش افزوده ۱۴۰۴
در سال ۱۴۰۴، معاونت درآمدهای مالیاتی سازمان امور مالیاتی طی نامه ای رسمی، جزئیات مربوط به نرخ مالیات بر ارزش افزوده را مطابق قانون بودجه سال جاری اعلام کرد. طبق این نامه، نرخ مالیات بر ارزش افزوده و سایر وجوه پرداختی توسط مشمولان این قانون، بر اساس ماده واحد قانون بودجه ۱۴۰۴ و با افزایش یک درصدی نسبت به سال گذشته تعیین شده است.
بر اساس بند (خ) تبصره ۱ ماده واحده قانون بودجه سال ۱۴۰۴، نرخ مالیات بر ارزش افزوده برای تمام اشخاص مشمول این قانون، از ۹ درصد به ۱۰درصد افزایش یافته است. علاوه بر این، موضوعاتی همچون بند (ب) ماده (۲۶) قانون مالیات بر ارزش افزوده و وجوه دریافتی از پرداخت کنندگان حقوق و مزایای اداری نیز با ۱۰ درصد مشمول مالیات قرار گرفته اند.
برای دانلود قانون مالیات بر ارزش افزوده جدید pdf کلیک کنید.
مالیات ارزش افزوده یکی از انواع مالیات های تکلیفی است که نرخ آن برای سال جدید تعیین شده است. اگر نمی دانید سایر مالیات های تکلیفی چه چیزهایی هستند، پیشنهاد می کنیم مقاله مالیات تکلیفی چیست را مطالعه کنید.
جدول مالیات بر ارزش افزوده
طبق جدول زیر، در پاسخ به سوال مالیات بر ارزش افزوده چند درصد است می توان گفت در سال ۱۴۰۴، مالیات بر ارزش افزوده ۱۰ درصد می باشد.
| مواد قانونی | نرخ دوره های سال ۱۴۰۳ | نرخ دوره های سال ۱۴۰۴ |
| ماده (۷) قانون مالیات بر ارزش افزوده | %۱۰ | %۱۰ |
| بند (ب) ماده (۲۶) قانون مالیات بر ارزش افزوده | _ | %۱۰ |
| وجوه واریزی از طریق دفاتر اسناد رسمی موضوع تبصره ۱ ماده ۱۷ قانون ارزش افزوده | %۱۰ | %۱۰ |
مالیات بر ارزش افزوده رستوران
همانطور که گفته شد، مالیاتی که جهت خدمات انجام شده روی محصول، پرداخت می شود مالیات برارزش افزوده نام دارد. حتما تاکنون واژه “مالیات ارزش افزوده” را روی صورت حساب رستوران ها و کافه ها مشاهده کرده اید. نرخ مالیات بر ارزش افزوده در رستوران در گذشته ۹ درصد بود اما از ابتدای سال ۱۴۰۴، نرخ مالیات بر ارزش افزوده رستوران ها به ۱۰ درصد افزایش یافته است که شامل ۶٫۵% مالیات و ۳٫۵% عوارض می شود.
تمام رستوران ها باید مالیات ارزش افزوده پرداخت کنند. نکته مهم این است که فست فودهای زنجیره ای نیز باید مالیات ارزش افزوده پرداخت کنند، اما فست فودهای تک شعبه ای مشمول پرداخت این نوع مالیات نیستند و نباید از مشتریان مالیات ارزش افزوده دریافت کنند.
در پاسخ به سوال مالیات بر ارزش افزوده رستوران بر عهده کیست می توان گفت پرداخت مبلغ ارزش افزوده به عهده مصرف کننده نهایی است اما وظیفه ارسال اظهارنامه مالیاتی و پرداخت مالیات های دریافتی به دولت بر عهده صاحب رستوران می باشد.
اظهارنامه ارزش افزوده
اظهارنامه ارزش افزوده یک سند مالیاتی است که توسط مشمولین نظام مالیات بر ارزش افزوده تهیه و به سازمانامور مالیاتی کشور ارائه می شود. این اظهارنامه شامل اطلاعات مربوط به خرید و فروش کالا یا خدمات، میزان مالیات دریافتی و پرداختی و سایر جزئیات مرتبط با فعالیت های اقتصادی کسب وکارها است. اگر نمی دانید اظهارنامه سایر مالیات ها چیست، پیشنهاد می کنیم مقاله اظهارنامه مالیاتی چیست را مطالعه کنید.
ارسال اظهارنامه ارزش افزوده از الزامات قانونی برای تمامی اشخاص حقیقی و حقوقی مشمول این نظام مالیاتی است. عدم ارائه یا تاخیر در ارسال این اظهارنامه می تواند منجر به جریمه های مالی و محرومیت های قانونی برای کسب و کار گردد. اگر به دنبال آموزش رایگان این اظهارنامه هستید، پیشنهاد می کنیم به صفحه آموزش اظهارنامه مالیاتی مراجعه کنید.
برای ارسال اظهارنامه ارزش افزوده، مودیان باید در بازه های زمانی تعیین شده (معمولا فصلی)، ورود به سامانه مالیات بر ارزش افزوده به نشانی www.evat.ir شوند و اطلاعات مربوط به خرید و فروش و مالیات های پرداختی و دریافتی را به صورت دقیق ثبت نمایند. پس از تکمیل اطلاعات، اظهارنامه به صورت الکترونیکی ارسال می شود و در صورت نیاز می توان مدارک لازم را بارگذاری کنید.
پس از ارسال، رسید دریافت می شود که باید نزد مودی نگهداری شود. پرداخت مالیات متعلق نیز همزمان یا پس از ارسال اظهارنامه از طریق درگاه های بانکی امکان پذیر است. همچنین، اگر می خواهید سوابق مالیاتی خود را مشاهده کنید می توانید با مشاهده فیلم صفحه مشاهده سوابق مالیاتی با کد ملی این کار را به راحتی انجام دهید.
پرداخت مالیات بر ارزش افزوده
فرآیند پرداخت مالیات بر ارزش افزوده شامل چند مرحله اصلی است. ابتدا مودیان مالیاتی باید با جمع آوری اطلاعات دقیق مربوط به خرید و فروش های خود، میزان مالیات بر ارزش افزوده را محاسبه کنند. پس از محاسبه، مودیان موظف هستند در بازه های زماین مشخص (معمولا هر فصل)، اظهارنامه مالیاتی خود را از طریق سامانه مربوطه ارائه دهند و اطلاعات مورد نیاز را ثبت و ارسال کنند. پس از تایید اظهارنامه، مودیان باید نسبت به پرداخت مالیات متعلقه اقدام کنند تا از بروز جریمه و مشکلات قانونی جلوگیری شود.
برای پرداخت مالیات بر ارزش افزوده، چندین روش مختلف در دسترس مودیان قرار دارد. یکی از سریع ترین و ساده ترین روش ها، پرداخت اینترنتی از طریق سامانه مودیان به نشانی my.tax.gov.ir است. همچنین، مودیان می توانند به صورت حضوری به شعب بانک های ملت، صادرات، تجارت و سپه مراجعه کرده و از طریق مراجعه حضوری مالیات خود را پرداخت نمایند.
برای سهولت در فرآیند ثبت و پرداخت مالیات بر ارزش افزوده، مودیان می توانند از نرم افزارهای حسابداری مانند هلو APEX بهره ببرند. این نرم افزار با قابلیت اتصال رایگان به سامانه مودیان، امکان ثبت آسان اطلاعات خرید و فروش و محاسبه خودکار مالیات را فراهم می کند.
علاوه بر مالیات ارزش افزوده که باید پرداخت شود، مالیات حقوق ۱۴۰۴ نیز باید به صورت ماهانه توسط کارفرمایان ارسال و پرداخت شود. ما در مقاله فرمول محاسبه مالیات بر درآمد، نحوه محاسبه ملی نحوه محاسبه مالیات حقوق را با توجه به نرخ سال جدید، آموزش داده ایم. همچنین، اگر نمی دانید چگونه این مالیات را پرداخت کنید، پیشنهاد می کنیم فیلم آموزشی صفحه آموزش ارسال لیست مالیات حقوق را مشاهده کنید.
جریمه عدم پرداخت مالیات بر ارزش افزوده
در صورت عدم پرداخت مالیات بر ارزش افزوده در موعد مقرر، طبق ماده ۳۷ قانون مالیات بر ارزش افزوده و با استناد به ماده ۱۹۱ قانون مالیات های مستقیم، تاخیر در پرداخت مالیات ها و عوارض مقرر، یکی از تخلفات مالیاتی محسوب می شود که می تواند پیامدهای مالی قابل توجهی برای مودیان به همراه داشته باشد.
طبق این قانون، جرایم مالیات بر ارزش افزوده به این صورت است که به ازای هر ماه تاخیر در پرداخت مالیات و عوارض، جریمه ای معادل ۲ درصد از مالیات و عوارض پرداخت نشده به مودی تعلق می گیرد. این جریمه از زمان انقضای مهلت تسلیم اظهارنامه یا سررسید پرداخت مالیات و عوارض محاسبه می شود و تا زمان پرداخت کامل بدهی ادامه خواهد داشت.
اگر نمی دانید تفاوت مالیات عملکرد و مالیات ارزش افزوده چیست، پیشنهاد می کنیم مقاله مالیات عملکرد را مطالعه کنید.
چه کسانی مشمول مالیات بر ارزش افزوده نیستند
بر اساس قوانین مالیاتی که در سال جدید تعیین شده برخی از افراد، مشاغل و اصناف معاف از مالیات بر ارزش افزوده هستند. این موارد عبارت اند از :
- کشاورزی و مشاغل مربوط به آماده سازی و بسته بندی محصولات آن
- دامپروری و مشاغل مرتبط با تولید و نگهداری دام
- کلیه فروشندگان کالاهای پرمصرف سبد تغذیه خانوار (مانند انواع گوشت و مرغ و ماهی، لبنیات، نانوایان، خواربار فروشان، میوه و سبزی فروشان، میدان های تره و بار)
- تولیدکنندگان و عرضه کنندگان غذای آماده مانند رستوران های بیرون بر
- فعالان در حوزه کاغذ و مطبوعات و چاپ
- تولیدکنندگان و تامین کنندگان مواد اولیه صنایع دستی مانند فرش دستبافت
- ارائه دهندگان خدمات پیشگیری، تشخیص، درمان و آرامستان ها
- ارائه دهندگان خدمات بورس، بانک و بیمه
- شاغلین در حوزه آموزش، پژوهش و انتشارات
- فعالین در زمینه حمل و نقل لیزینگ
- شرکت های تامین نیروی انسانی و خدماتی
- ارائه دهندگان خدمات هتل های ۳ سه تاره کمتر و مهمان پذیرها
- مشاغل مربوط به تعمیر و نگهداری کالاهای نظامی، دفاعی و امنیتی
کالاهای مشمول مالیات بر ارزش افزوده
در پاسخ به سوال ارزش افزوده به چه کالاهایی تعلق می گیرد می توان گفت پس از تصویب و اجرای آزمایشی قانون مالیات بر ارزش افزوده این قانون تصویب شد و بیشتر کالاها و خدمات عرضه شده به بازار مشمول ارزش افزوده می شوند. این مالیات و نرخ عوارض برای بیشتر کالاها و خدمات با نرخ ۱۰ درصد، محاسبه می شود و تنها برای برخیی از کالاها متفاوت است.
در واقع، تعداد کمی از کالاها معاف از مالیات ارزش افزوده هستند و غیر از انها بقیه کالاها جزو موارد مشمول مالیات ارزش افزوده هستند. رایج ترین کالاهایی که مشمول مالیات ارزش افزوده هستند شامل موارد زیر است:
کالاهای مصرفی مانند مواد غذایی بسته بندی شده، پوشاک، لوازم خانگی، خودرو، تلفن همراه و…
کالاهای تولیدی مانند محصولات کارخانه ها، صنایع دستی، کالاهای تولیدی و…
کالاهای غیر مشمول مالیات بر ارزش افزوده
در قسمت قبل توضیح داده شد که صورت مالیات و عوارضی که به کالاها تعلق میگیرد و تعداد کمی از کالاها مشمول مالیات ارزش افزوده نمی شوند.
- کشاورزی و موارد وابسته به آن
- دامپروری و موارد وابسته
- کالاهای پرمصرف سبد تغذیه خانواده
- کالاهای مطبوعاتی و موارد وابسته
- کالاهای سرمایه ای
اصناف مشمول مالیات بر ارزش افزوده
اصناف مشمول ارزش افزوده شامل تمامی مشاغل و کسب و کارهایی می شوند که به خرید و فروش کالا و خدمات مشغول هستند. لیست اصناف مشمولیت ارزش افزوده شامل موارد زیر هستند:
- فروشندگان لاستیک (نمایندگی، عمده و خرده فروشی)
- نمایشگاه های اتوموبیل سواری، باری، مسافربری و فروشندگان اتوموبیل
- ماشین آلات راه سازی کشاورزی و صنعتی
- فروشندگان مصالح ساختمانی (نمایندگی، عمده و خرده فروشی)
- فروشندگان تاسیسات الکترونیکی و مکانیکی ساختمان (نمایندگی، عمده و خرده فروشی)
- فروشندگان انواع رنگ ساختمان صنعتی و اتوموبیل (نمایندگی، عمده و خرده فروشی)
- فروشندگان مواد شیمیایی (نمایندگی، عمده و خرده فروشی)
- نمایندگی فروش شرکت های توزیع کالاهای داخلی و وارداتی (غیر از اشخاص حقوقی)
- فروشندگان یخچال های صنعتی و ویترینی (نمایندگی، عمده و خرده فروشی)
- بارفروشان و فروشندگان میوه و تره بار
- سازندگان و فروشندگان طلا و جواهر
- فروشندگان آهن آلات
- فروشندگان لوازم صوتی و تصویری
- فروشندگان رایانه و قطعات سخت افزار
- فروشندگان ماشین های اداری و ملزومات
- فروشندگان لوازم خانگی
- هتل و هتل آپارتمان
- تالارها، رستوران ها، اغذیه فروشی ها
- مشاور املاک و مستقلات
- فروشندگان لوازم یدکی خودروهای سنگین و سبک
- صاحبان تعمیرگاه های مجاز خودروهای سنگین و سبک
- صاحبان تعمیرگاه های مجاز خودرو و وسایل نقلیه
- فروشندگان تجهیزات و تاسیسات حرارتی و برودتی
- فروشندگان لوازم بهداشتی ساختمان
- فروشندگان تزئینات ساختمانی
- فروشندگان تلفن همراه و لوازم جانبی
از دیگر مالیات هایی که تبصره های جدیدی برای آن ارائه شده است مالیات نقل و انتقال املاک میباشد که خریدار و یا فروشنده بسته به شرایط موظف به پرداخت مالیات هستند. اگر در شرف خرید و فروش ملکی هستید مطالعه این مقاله میتواند برای شما بسیار مفید باشد.
سوالات متداول
در واقع مالیاتی که مصرف کننده به خاطر مصرف یک کالا پرداخت می کند مالیات بر ارزش افزوده و در نتیجه فعال اقتصادی که مودی مالیاتی نیز نامیده می شود موظف دریافت این مالیات و پرداخت کامل آن به دولت است.
در سال های مختلف بر اساس میزان تورم نرخ مالیات بر ارزش افزوده متغیر خواهد بود. در سال جاری نرخ مالیات بر ارزش افزوده برابر با ۱۰ درصد خواهد بود.
کشاورزی، دامپروری، فروشنگان کالاهای پرمصرف تغذیه خانواده، تولیدکنندگان و ارائه دهندگان غذاهای آماده، فعالان در حوزه کاغذ، چاپ ومطبوعات و…تمام موارد در این مقاله ذکر شده است.
هنوز بررسیای ثبت نشده است.