حسابداری بهای تمام شده چیست

سلام. اگر به یادگیری و کسب اطلاعات جامع در مورد حسابداری بهای تمام شده علاقمند هستید حتما این مقاله را تا انتها بخوانید. در این مقاله علاوه بر تعریف به معرفی فرمول بهای تمام شده و محاسبه آن با اکسل نیز پرداخته شده. همچنین شما در انتهای همین صفحه می توانید از خدمات آموزش حسابداری […]

نکته: در صورتی که نیازمند قرار گرفتن آموزش خاص و یا مطلبی به صورت رایگان در حوزه های حسابداری و کامپیوتر هستید آن را در قسمت نظرات همین صفحه وارد کنید.

سلام. اگر به یادگیری و کسب اطلاعات جامع در مورد حسابداری بهای تمام شده علاقمند هستید حتما این مقاله را تا انتها بخوانید. در این مقاله علاوه بر تعریف به معرفی فرمول بهای تمام شده و محاسبه آن با اکسل نیز پرداخته شده. همچنین شما در انتهای همین صفحه می توانید از خدمات آموزش حسابداری بهای تمام شده نیز استفاده کنید.

اگر طی مطالعه مقاله حسابداری بهای تمام شده چیست، پرسشی ذهن شما را مشغول کرد، در انتهای همین مقاله پرسش خود را مطرح کنید تا در سریع ترین زمان ممکن جواب داده شود.

حسابداری بهای تمام شده

امروزه وقتی درباره حسابداری صحبت می‌کنیم، به خاطر مفاهیم گسترده ای که تحت این عنوان شناخته می‌شوند باید زیر شاخه ای از آن را نیز مشخص کنیم تا موجب سردرگمی نشود.

با گذر زمان شاخه های زیادی به علم جذاب حسابداری اضافه شد که یکی از شاخه های آن حسابداری مدیریت است که وظایف آن شامل ایجاد روش های مدیریت هزینه ها، ارزیابی و بررسی موجودی و … می‌شود تا بهای تمام شده مناسب به دست آمده و موجب راهنمایی مدیران مجموعه و تصمیم گیری بهتر آن ها شود.

اما حسابداری بهای تمام شده چیست؟

پیشنهاد می کنیم برای بهتر درک کردن این موضوع و آشنایی کامل با شاخه های حسابداری، حتما قبل از این مقاله، مقاله حسابداری چیست را مطالعه کنید.

تعریف حسابداری بهای تمام شده چست

همانطور که گفته شد، حسابداری بهای تمام شده، نام زیر شاخه ای از حسابداری است که در آن وظایفی مانند جمع آوری اطلاعات مربوط به هزینه ها، محاسبه بهای تمام شده محصولات و خدمات و ارائه روش های کاهش بهای تمام شده تولیدات انجام می‌گیرند. این فعالیت ها به وسیله تجزیه و تحلیل گزارشات و بررسی شیوه های تولید است.

درواقع حسابداری بهای تمام شده، حسابداری مدیریت و بخشی از حسابداری مالی که مرتبط با هزینه یابی خدمات یا محصولات است را شامل می‌شود.

حسابداری بهای تمام شده

بهای تمام شده کالا چیست؟

بهای تمام شده کالا تمام هزینه هایی که مرتبط با تولید کالاهای فروش رفته یک شرکت هستند را شامل می‌شود. قیمت مواد مصرفی و همچنین هزینه نیروی کاری که در تولید کالا پرداخت شده است نیز محاسبه می‌گردد. بهای تمام شده کالا عبارت است از هزینه تولید محصولی که شرکت می‌فروشد. در واقع هزینه های جانبی مانند تبلیغات یا بازاریابی جزو بهای تمام شده کالا حساب نمی‌شود.

انواع حسابداری بهای تمام شده

حال که مقداری با حسابداری بهای تمام شده و مفهوم آن آشنا شدیم بهتر است با انواع آن نیز آشنا شویم.

دو نوع اصلی حسابداری بهای تمام شده وجود دارد که در واقع نحوه محاسبه بهای تمام شده در شرکت های خدماتی هستند:

  • سیستم بهایابی سفارش کار
  • سیستم بهایابی مرحله ای

سیستم بهایابی سفارش کار

در این سیستم، بهای تمام شده کالا در هر سفارش مورد بررسی قرار می‌گیرد و هدف اصلی آن تعیین و محاسبه بهای تمام شده هر سفارش است.

سیستم بهایابی مرحله ای

این سیستم موقعی مورد استفاده قرار می‌گیرد که میزان زیادی از محصولات مشابه تولید شود. استفاده این سیستم بیشتر در شرکت های تولید کننده خودرو و محصولات پتروشیمی است. بهای تمام شده کالا در سیستم بهایابی مرحله ای در یک دوره زمانی محاسبه می‌شود.

اهمیت حسابداری بهای تمام شده

حسابداری بهای تمام شده یک وسیله خیلی کارامد برای مدیران یک شرکت است تا بتوانند برنامه آینده سازمان برای هزینه های تولید و دستمزد را مدیریت نمایند.

اگر مدیران گزارش دقیقی از هزینه های مستقیم تولید محصول نداشته باشند نمی‌توانند تصمیم گیری صحیحی انجام دهند.

کاربرد حسابداری بهای تمام شده

بسیاری از افراد هستند که به اشتباه تصور می کنند که کاربرد حسابداری بهای تمام شده تنها محدود به کارخانه ها است که البته با این که بیشترین کاربرد آن در واقع همین صنایع تولیدی است اما بقیه موسسات هم از بهای تمام شده استفاده می‌کنند. استفاده از حسابداری بهای تمام شده در بانک ها، شرکت های بیمه، عمده فروشی ها، شرکت های حمل و نقل، شرکت های هواپیمایی و… نیز رایج است.

اصطلاحات متداول حسابداری بهای تمام شده

علم حسابداری نیز مانند هر یک از حرفه های دیگر دارای اصطلاحاتی مخصوص به خود است که برای آن که بتوانید از اطلاعات دیگر متخصصان این زمینه استفاده کنید و یا اطلاعات خود را به دیگران منتقل کنید باید با این اصطلاحات آشنا باشید.

هزینه‌ یابی و دایره هزینه ‌یابی: به محاسبه کردن بهای تمام شده کالا و موجودی آن در جریان ساخت گفته می‌شود.

کالای ساخته شده: محصول آماده فروش

کالای در جریان ساخت: محصولاتی که در حال طی کردن پروسه ساخت هستند.

عوامل بهای تمام شده: هزینه ساخت محصول ( مواد اولیه، دستمزد، سربار )

تولید: تغییر شکل و ماهیت مواد برای تبدیل به کالا

نرخ جذب سربار: نرخی که بر پایه آن هزینه های سربار به محصولات اختصاص می‌یابد.

عوامل بهای تمام شده

عوامل بهای تمام شده

برای آن که بتوانیم بهای تمام شده یک کالا را محاسبه کنیم باید عواملی که روی آن تاثیر می‌گذارند را شناسایی کرده و آن ها را بشناسیم.

عوامل موثر در محاسبه بهای تمام شده کالا

عوامل موثر در محاسبه بهای تمام شده کالا را می‌توان به سه دسته تقسیم کرد:

  • مواد اولیه
  • دستمزد
  • سر بار

مواد اولیه: مواد اولیه مهم ترین رکن تولید می‌باشند و خود قابل تقسیم به دو دسته زیر هستند:

  • مواد مستقیم: موادی که جزو عناصر تشکیل دهنده محصول هستند. مثل چوب در میز
  • مواد غیر مستقیم: موادی که برای تشکیل محصول ضروری هستند اما در عرصه تولید، جزو مواد غیر مستقیم به شمار می‌روند. مانند میخ در میز

دستمزد یا کار: مبلغی که به عنوان دستمزد به کارگران پرداخت می‌شود. خود دستمزد نیز دو بخش را شامل می‌شود:

  • دستمزد مستقیم ( بابت کاری که مستقیما منجر به تبدیل مواد اولیه به کالا شده باشد )
  • دستمزد غیر مستقیم (‌ دستمزد افرادی که مستقیما در پروسه تبدیل مواد اولیه به کالا نقش نداشته باشند‌ )

سر بار ( سایر هزینه ها ): هر هزینه ای که نمی‌توان آن ها را جزو هزینه مواد اولیه و دستمزد گذاشت. مثل هزینه تعمیرات و بیمه و …

فرمول بهای تمام شده

فرمول بهای تمام شده

در ادامه این مقاله فرمول های مهمی که برای محاسبه بهای تمام شده می‌توانید استفاده کنید را خواهید آموخت:

خرید خالص = خرید طی دوره + اضافات خرید – (برگشت از خرید + تخفیفات درصدی خرید + کسورات خرید)

موجودی کالای آماده برای فروش = موجودی کالای اول دوره + خرید خالص

بهای تمام شده کالای فروش رفته = موجودی کالای آماده برای فروش – موجودی کالای پایان دوره

موجودی کالای پایان دوره = موجودی کالای تعدادی در انبارها که قابل شمارش باشد * بهای هر کالا

آموزش محاسبه بهای تمام شده

اگر به تحقیق در مورد حسابداری بهای تمام شده پرداخته باشید متوجه می‌شوید که یکی از مهم ترین دغدغه های دنیای حسابداری محاسبه بهای تمام شده در اکسل است.

برای محاسبه بهای تمام شده در نرم‌ افزار اکسل باید با برخی مفاهیم مانند فرمول هایی که پیش تر معرفی شدند و روش های محاسبه قیمت های ریالی آشنایی داشته باشید.

پیشنهاد ویژه: برای یادگیری اصولی حسابداری بهای تمام شده از این سه راه ساده استفاده کنید:

  1. وارد صفحه آموزش حسابداری از پایه تا پیشرفته شده و با استفاده از دوره های حضوریو آنلاین، یا فیلم های آموزشی و مقالات مراحل یادگیری خود را طی کنید.
  2. می توانید مستقیما از دوره حسابداری مقدماتی و یا دوره حسابداری بازار کار استفاده کنید. تا علاوه بر آموزش، مدرک معتبر و بین المللی نیز دریافت نمایید.
  3. همچنین می توانید در صورتی که با اصول حسابداری آشنا هستید، مستقیما در دوره حسابداری صنعتی شرکت نمایید.

آموزش محاسبه بهای تمام شده در نرم افزار اکسل

روش فایفو : روش فایفو روشی است که در آن وارده اول، صادره اول محسوب می‌شود. در این روش اولین کالایی که وارد انبار شود اولین کالایی است که از آن خارج می‌شود. درواقع کالاهایی که دیرتر خریداری شوند موجودی پایان دوره هستند.

روش لایفو: در این روش ورودی اخر انبار، خروجی اول آن است. موجودی پایان دوره در واقع کالاهایی هستند که اول خریداری شده اند.

روش میانگین: در این روش، با توجه به مجموع کالاهای خریداری شده اول دوره، تقسیم بر تعداد، قیمت کالا را مشخص می‌کنند. در این صورت زمانی که کالا وارد یا خارج می‌شود اهمیتی ندارد و با هر بار ورود و خروج قیمت تغییر می‌کند.

اخرین خرید: در این روش با ضرب قیمت آخرین خرید در تعداد کالا، قیمت کالا تعیین می‌شود. بهای تمام شده کالا در روش اخرین خرید زیاد می‌شود و سود را کاهش می‌دهد.

استاندارد: در روش استاندارد قیمتی که برای کالا تعیین می‌شود استاندارد است. در روش استاندارد، کاری با قیمت خرید در پایان دوره نخواهیم داشت و مبلغ استاندارد در تعداد کالاها ضرب می‌شود.

اکسل هوشمند محاسبه بهای تمام شده

اطلاعات حقیقی بهای اولیه شامل عوامل محاسبه بهای تمام شده که پیش تر بررسی گردید در برنامه ای هوشمند در اکسل محاسبه می‌شود. در برنامه اکسل هوشمند محاسبه بهای تمام شده مواردی را می‌توان اجرا کرد:

  • تعریف مواد اولیه و تعیین قیمت خرید آن ها
  • تعریف محصولات نهایی برای محاسبه بهای تمام شده
  • تعریف هزینه های ثابت ماهانه
  • تفکیک منابع مورد استفاده
  • مشاهده منابع مصرف شده در پروسه ساخت محصول نهایی

پیشنهاد مرتبط: در کنار اکسل هوشمند محاسبه بهای تمام شده، شما می توانید با دیدن فیلم رایگان آموزش اکسل حقوق و دستمزد اطلاعات کاربردی خود را افزایش دهید. ما در آموزشگاه حسابداری غرب تهران همه چیز را برای یادگیری شما فراهم کرده ایم.

تفاوت حسابداری مدیریت با حسابداری بهای تمام شده

  • کسانی که از اطلاعات حسابداری بهای تمام شده استفاده می‌کنند درون سازمانی و کسانی که از اطلاعات حسابداری مدیریتی و مالی استفاده می‌کنند بیرون سازمانی هستند.
  • هر سازمان می‌تواند بر اساس شرایطی که دارد قوانینی را برای حسابداری بهای تمام شده وضع نماید.
  • حسابداری مالی و حسابداری مدیریتی به صورت دوره ای گزارشات را ارائه می دهند اما در حسابداری بهای تمام شده گزارشات زمانی تهیه و ارائه می‌گردند که مورد نیاز مدیر باشد.
  • حسابداری مالی و حسابداری مدیریت، اطلاعات مربوط به کل سازمان و شرکت را در بر می‌گیرند در حالی که حسابداری بهای تمام شده برای قسمتی خاص از شرکت و سازمان است.

کتاب حسابداری بهای تمام شده

کتاب های زیر می‌توانند برای انتقال مطالب آموزشی حسابداری بهای تمام شده مناسب باشند:

  • حسابداری بهای تمام شده ( حسابداری صنعتی ) از تئوری تا عمل نوشته اسماعیل علی نیا،امید ایمانی و مهران فضل اله پور نقارچی
  • حسابداری بهای تمام شده نوشته مسلم نیلچی و اسماعیل علی نیا
  • حسابداری بهای تمام شده و مالیاتی نوشته دکتر ایرج نوروش

تفاوت حسابداری بهای تمام شده با حسابداری صنعتی

حسابداری بهای تمام شده در واقع برای پاسخ دادن به این سوال است که: چه چیز را با چه قیمتی به دست آورده ایم؟ شناسایی و دسته بندی درست هزینه ها هدف اصلی حسابداری بهای تمام شده است و این در حالی است که حسابداری صنعتی، علاوه بر این مورد، هدف تعیین محل وقوع هزینه ها، تخصیص درست آن ها به انواع فعالیت های سازمان و در آخر تجزیه و تحلیل نتایجی که در اثر این تجزیه و تحلیل به دست آمده را نیز دنبال می‌کند.

در واقع می‌توان گفت که حسابداری بهای تمام شده بخشی از حسابداری صنعتی است که به طور خاص روی تعیین و تشخیص هزینه ها متمرکز می‌شود.

برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد حسابداری صنعتی می توانید مقاله، حسابداری صنعتی چیست را مطالعه کنید. سایت تخصصی حسابداری

سخن آخر:

ما در بهترین سایت تخصصی حسابداری همه چیز را برای یادگیری شما فراهم کرده ایم اگر مقاله حاضر برای شما مفید بوده حتما ما را با نظرات و پیشنهادات خود دلگرم کنید. همچنین علاوه بر مقاله حاضر می توانید از سایر مقالات حسابداری مجتمع فنی آریا تهران نیز استفاده نمایید.